Anno 2022 wordt de naam van Willem Mengelberg nog steeds in kringen verguisd als een dirigent met een allesbehalve onbesproken reputatie. Het overschaduwt het feit dat hij een baanbrekende dirigent was met een dirigeerstijl die in meerdere opzichten uniek en direct herkenbaar is. Ik beperk me in dit bericht dan ook alleen tot het muzikale gedeelte van zijn nalatenschap, zoals ook deze flinke recente uitgave van het Scribendum label dat ook al de 40 CD's tellende box rond van Beinum uitbracht. Deze Mengelberg-box is wat kleiner, maar toch zeker de moeite waard.
Dit is de inhoud van de box:
Aldegonde - Wilhelmus (Bewerkt Rudolf Mengelberg)
Andriessen - Magna res est amor
Bach, JS - Air, tweede orkestsuite
Bach, JC - Sinfonia in bes
Beethoven - Symfonieën 1 (2x), 2, 3, 4 (2x), 5 (2x), 6 (2x), 7, 8 (2x), 9 (2x) en de overturen bij Coriolan (2x), Egmont (2x), Fidelio, Leonore I en II, Die Geschöpfe des Prometheus, Die Ruinen von Athen
Berlioz - Le carnaval Romain, delen uit Le Damnation de Faust
Bizet - Adagietto uit L'Arlésienne
Borodin - In de steppen van centraal Azië
Brahms - Symfonieën 1 (2x), 2, 3, 4, Tragische en Akademische Festouvertüre
Cherubini - Anacreon overture (2x)
Debussy - Prélude à l'après-midi d'un faune, Fantaisie
Dopper - Ciaconna gotica, Zuiderzee-symfonie
Dvorák - Symfonie 9 'Uit de nieuwe wereld'
Franck - Symfonie, Psyché et Eros, Variations symphoniques
Gluck - Alceste overture
Grieg - Peer Gynt (Suite 1), twee Elegische melodieën
Kodály - Hary János (Suite), Variaties op het Hongaarse volkslied 'Pauw'
Liszt - Les Préludes
Mahler - Symfonie 4, Adagietto uit symfonie 5
Mendelssohn - Scherzo uit A Midsummer Night's Dream
Mengelberg, R - Salve Regina
Mozart - Overture bij Die Zauberflöte, Eine kleine Nachtmusik
Ravel - Daphnis et Chloé (Suite 2), Boléro
Röntgen - Zes Oud-Nederlandse dansen
Schubert - Symfonieën 8 (2x), 9 (2x), Ständchen, muziek uit Rosamunde, Marche militaire
Suppé - Overture bij Dichter und Bauer
Strauss, J II - Perpetuum mobile
Strauss, R - Don Juan (2x), Tod und Verklärung, Ein Heldenleben
Tsjaikovski - Symfonieën 4, 5 (3x), 6 (2x), Overture 1812, Serenade in C (3x), Romeo en Julia
Valerius - Altniederländisches Dankgebet
Vivaldi - Concerto grosso, Op. 3, No. 8
Voormolen - Sinfonia
Wagenaar - Overturen bij Cyrano de Bergerac, de Getemde Feeks
Wagner - Overture bij Tannhäuser (3x), Prelude bij Die Meistersinger von Nürnberg, Prelude bij Lohengrin
Weber - Overtures bij Oberon (2x), Euryanthe, Der Freischütz
Zoals je ziet zijn er nogal wat doublures, in een aantal gevallen zelfs drie vertolkingen van hetzelfde werk. Dit biedt natuurlijk wel vergelijkingsmateriaal. Wat ik betreur is het ontbreken van Mahlers Lieder eines fahrenden Gesellen met Hermann Schey, nog steeds de meest intense vertolking die ik ken. Maar dit soort boxen zijn altijd een compromis, de Scribendum-box voor Eduard van Beinum was ook niet volledig.
Mengelberg op Scribendum is een aanrader als startpunt, maar ook doorgewinterde bewonderaars zullen in de box dingen vinden die nieuw kunnen zijn.